کهن ترین مدارک و نمونه های درب در معماری ایران را می توان در نقش قلعه های حکومت مادی یافت.از روزگاران قدیم معماران پارسی تلاش می کردند که درب درگاه را به صورت مستطیل ساده در بیاورند که باز و بسته شدن درب به آسانی امکان پذیر باشد.درب به تخته چوب مستطیل شکل گفته می شود که در دیوار ساختمان تعبیه شده تا رفت و آمد به درن و برون امکان پذیر باشد.
در این مقاله سعی بر این است که با توضیحاتی هرچند اندک ولی مفید جهت شفاف سازی جزئیات درب داخلی تمام چوب , اطلاعاتی در اختیار سازندگان و مهندسان گرامی گذاشته شود.
درب تمام چوب و نیمه چوب
لنگه درب تمام چوب و نیمه چوب از 3 قسمت عمده تشکیل شده است : بائو , پاسار , تونیکه

بائو:
به وادار عمومی در طرفین درب اطلاق می شود که قفل و لولای درب به آن متصل شده که به چند روش مختلف ساخته می شود.بائو یا باهو به معنی بازو یا چوب دستی شبانان بوده که با توجه به نقش بائو به عنوان شالوده اصلی درب , این معنی لغوی بی ارتباط به این موضوع نیست.
اصولی ترین روش ساخت بائو به این صورت است که ابتدا چوب روسی یک تکه , با عنوان مغز بائو خرد شده و به قطعات 3 تا 5 سانتی متری تقسیم می شود.در ادامه این قطعات به طوریکه موج چوب در جهت هم نباشد , به صورت فینگر جوینت با استفاده از چسب و پرس به هم متصل می شوند تا مجددا همان اندازه اولیه چوب , قبل از خرد کردن چوب تشکیل شود.
این نحوه اتصال قطعات با توجه به اینکه چوب به صورت یک تکه تمایل به چرخیدن و تاب برداشتن در جهت موج خود را دارد , از پیچیده شدن و ترک خوردن چوب جلوگیری می کند.
در ادامه یک لایه ام دی اف 3 میلی متری که قبلا روکش چوب شده است روی این قطعه ساخته شده پرس می شود و در نهایت بائوی تولید شده که بنا به طرح درب , دارای عرض 10 تا 20 سانتی متر است , ظاهر یک تکه و یکپارچه طبیعی چوب را به خود می گیرد و در صورت لزوم می تواند قسمت اتصالی به تونیکه ابزار داشته باشد.
متاسفانه در برخی از کارگاهای تولیدی به خاطر کاهش هزینه های اجرایی , فرآیند آماده سازی بائو با این کیفیت تولید نشده و بعد از نصب درب , پس از مدتی درب به سبب پیچش چوب , دفرمه خواهد شد.
پاسار :
واداری افقی در بالا و پایین و بعضا در وسط به عنوان تقسیم کننده لنگه درب است که در بعضی موارد به اشتباه به آن پاسال گفته می شود. روش ساخت پاسار عینا مثل بائو بوده که به صورت کام و زبانه در داخل بائو چفت می شود

تونیکه درب :
به قاب وسط درب اطلاق می شود که معمولا به دو صورت تمام چوب و یا ترکیب چوب و ام دی اف روکش چوب ساخته می شود.
نحوه ساخت تونیکه معمولا به این صورت است که عمدتا دو لایه ام دی اف 16 میلیمتر با روکش طبیعی چوب به هم پرس شده و ضخامت 32 میلیمتر را می سازد.
سپس چوب طبیعی از جنس همان روکش ام دی اف بائو و پاسار , دور تا دور تونیکه و به صورت محیطی به این ام دی اف متصل می شود.
اتصال این چوب به دور ام دی اف این امکان را به سازنده می دهد که هر نوع ابزار دلخواه را روی این چوب استفاده کند.در تونیکه های تمام چوب , ساخت تونیکه دقیقا همانند ساخت بائو و پاسار انجام شده و ام دی اف 3 میلیمتر روکش چوب به روی قطعه چوبی پرس می شود.
در مرحله نهایی , بائو , پاسار و تونیکه ساخته شده (با توجه به ابعاد درب ) به صورت کام و زبانه به هم متصل شده و لنگه درب شکل میگیرد.
لازم به توضیح است بعد از ساخت درب امکان اتصال انواع زهوار در محل اتصال تونیکه به بائو و پاسار میسر است.
با توجه به بازار رقابتی موجود در رابطه با محصولات ساختمانی , خصوصا مصنوعات چوبی , امید است این مقاله بتواند اطلاعاتی در اختیار خوانندگان محترم قرار دد تا کمکی در جهت خرید محصولات با کیفیت به آنها باشد

مرکز فروش ضایعات آهن در تهران